به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، به مناسبت فرا رسیدن ماه رجب و فرصت‌های طلایی این ماه و به منظور بررسی ظرفیت‌هایی که این ماه برای انس با مسجد و نهضت بازگشت به مسجد فراهم می‌کند با آیت‌الله «حسن رمضانی»، استاد برجسته فلسفه و عرفان و صاحب آثاری همچون «توحید و انسان کامل در قرآن»، «حدیث سهر» و «عرفان در آیینه قرآن و روایات» گفتگو کرده‌ایم که مشروح آن در ادامه تقدیم حضورتان می‌شود:

 آیت‌الله رمضانی در شرح عظمت ماه رجب، اظهار کرد: قله‌ای را در نظر بگیرید که از آن آبشاری با حجمی وسیع جریان دارد و به سمت پایین سرازیر است و کم‌کم شعبه شعبه می شود و پس از آن نهرهای کوچکی از آن جریان یافته و بالاخره به صورت قطرات در اختیار هر موجود حی و زنده ای از نبات تا انسان قرار می‌گیرد؛ ماه رجب به منزله همان قله است که فیض الهی از آن ریزش می‌کند فیض الهی آن آبشار است و آب به عنوان مایه حیات را به سمت مخلوقات هدایت می‌کند لذا در روایات از رجب به نهری در بهشت تعبیر شده است.

این استاد فلسفه و عرفان تصریح کرد: بهشت قله سعادت انسانی است که از آن، فیض الهی به سمت زمین ریزش می‌کند اما با حجمی فراوان و کسانی می توانند به آن صعود کنند که مستعد و باانگیزه هستند؛ پس از آن شعبان می‌رسد که این فیض در آن شعبه شعبه شده و نهایتاً کسانی که در ماه مبارک رمضان اهل نماز و مسجد و عبادت و بندگی شوند، مثل‌شان مَثَل همان مخلوقاتی است که نه قدرت صعود به قله را دارند نه در شعبات بهره گرفته‌اند بلکه توان‌شان به قدر بهره بردن از قطرات است.

وی در ادامه بیان کرد: در برخی روایات از ماه رجب به ماه ولایت تعبیر شده ولایت یعنی قرب، و نیز گفته شده این ماه، ماه نبوت است، چون رسول@ واسطه است بین خدا و خلق که فیض را گرفته و شعبه شعبه کرده و به سمت مادون هدایت می کند. علاوه بر این، از رجب به ماه امت نیز تعبیر می‌شود، فیض رجب خاص، فیض شعبان، شعبه شعبه و فیض رمضان عام است؛ برای همین در قیامت ندا می‌دهند «أین رجبیون» یعنی کجایند آنها که تقرب الی‌الله یافته‌اند؟

مولف «توحید و انسان کامل در قرآن» با بیان اینکه رجب با این اعتبار و اوصاف از ماه مبارک رمضان نیز برتر است، گفت: فلسفه اهمیت رمضان برای آن است که فیض الهی عمومی شده و ابواب فیوضات بر همه باز می شود؛ کسانی که می خواهند سیر و سلوک الی‌الله داشته باشند، باید از رجب خود را آماده کنند چون این ماه سرچشمه کسب فیوضات است.

وی با بیان اینکه در افزایش بهره‌مندی از ظرفیت‌ها و برکات ماه رجب بعد مکان هم تاثیر دارد، تاکید کرد: اساساً در عبادت بُعد زمان و مکان تاثیر دارد، انسان نماز را در هر زمانی می تواند بخواند اما در وقت و مکان ویژه موثرتر است، مسجد نیز محل عبادت است، همه چیز مسجد از معماری و مهندسی و بنا و محراب آن تا فضای معنوی‌اش، انسان را به سوی خدا دعوت می کند؛ هنری که در فضای مسجد وجود دارد به انسان در عبادت کیفی‌تر و موثرتر کمک می‌کند.

آیت‌الله رمضانی با بیان اینکه انسان در مسجد با دیگر مومنان همراه و هم‌دوش می شود، گفت: این قطرات در کنار هم در مسجد جمع شده و سیلی می شوند که محرک اتفاقات مهم و بزرگ است مثل قطرات آبی که در هم پیوسته شده و توربین های برق را راه می اندازند! عبادت فردی در خانه اگرچه خوب است اما وقتی در فضای مسجد شکل جمعی می گیرد آثار و برکات فردی و اجتماعی بیشتری دارد.

وی افزود: البته مساجد هم درجات دارند مثل مسجد محله، مسجد بازار، مسجد جامع؛ به اندازه اجتماعاتی که در مساجد شکل می گیرد فضیلت نماز و عبادت هم بیشتر است این‌ها خواصی است که در جمع مسجدی‌ها بر عبادات و نماز ما اضافه می شود. علاوه بر این، حضور در مسجد علاوه بر تامین بُعد مکانی عبادت، بُعد زمانی آن را نیز تامین می‌کند چون اصولاً نماز و عبادات در مسجد در اول وقت اقامه و انجام می‌شود.

آیت‌الله رمضانی با اشاره به ظرفیت ماه رجب و مناسبت‌هایش برای تحقق نهضت بازگشت به مسجد، بیان کرد: در این باره هم استفاده از تمثیل راهگشا است؛ همانطور که جشن نیکوکاری در آستانه نوروز و بسیج عمومی برای محرومیت‌زدایی یا مانورهای نظامی که در مقابل دشمن فرضی انجام می‌شود، قدرت و نیروی امت و ملت را به نمایش می‌گذارد ماه رجب هم چنین است و در فرصت‌هایی طلایی همچون اعتکاف بسیجی را ایجاد می کند که توجه به خدا و معنویات را افزایش می دهند.

این استاد فلسفه و عرفان اسلامی با بیان اینکه مسجد بهترین فضا برای بهره برداری از فیوضات ماه رجب و صعود به قله های فیض این ماه است، خاطرنشان کرد: در پرتوی فرصت هایی که ماه رجب به ما می دهد و نیز با انسی که می توان با مسجد در این ماه برقرار کرد، امکان احیای کارکردهای مسجد و زمینه سازی برای نهضت بازگشت به مسجد فراهم می شود.