عید قربان؛ آغاز دوباره‌ای برای بندگی و تجدید عهد با ولایت/ فلسفه عید؛ بازگشت به خوی

نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی گفت: عید قربان، نقطه عطفی در تقویم عبادی مسلمانان، نه‌تنها یادآور سنت ابراهیمی است، بلکه فرصتی است برای بازگشت به خویشتن، پالایش درون و آغاز زندگی نو؛ روزی که در آن انسان، گناهان گذشته را پشت سر می‌گذارد و با قربانی کردن خواسته‌های نفسانی، به مسیر بندگی بازمی‌گردد.

Z2M2Tkw1QmNNRk9NdzBqaGZCemx2UT09OjrFrdCkxb7Si8W4wp1rGsWh.jpg
2025-06-07 08:58:21

به گزارش روابط عمومی مرکز رسیدگی به امورمساجد استان‌های خراسان آیت‌الله سید احمد علم الهدی روزگذشته خطبه اول نماز عید سعید قربان در حرم مطهر امام رضا#، اظهار کرد: دعای قنوت نماز عید قربان با جمله‌ای آغاز می‌شود که ژرفای معنا و فلسفه این روز بزرگ را در خود دارد: «اللهم انی اسئلک بحق هذا الیوم الذی جعلته للمسلمین عیدا». این دعا نه‌تنها بیانگر ارتباط قلبی بندگان با پروردگار است، بلکه نشان می‌دهد چرا خداوند متعال این روز را عید قرار داده و چه جایگاهی در مسیر معنوی انسان دارد.

فلسفه عید؛ بازگشت به خویشتن و تجدید حیات

ایشان افزود: «عید» از ریشه «عود» به معنای بازگشت است؛ اما این بازگشت تنها رجعتی تقویمی نیست، بلکه فرصتی برای بازگشت به فطرت پاک الهی است. خداوند در سنت الهی خود دو روز را برای مسلمانان عید قرار داده است: عید فطر و عید قربان. این دو روز نقطه عطفی در زندگی معنوی انسان به شمار می‌آیند، چراکه در آن، فرصت بازنگری در گذشته، پالایش دل و آغاز زندگی نو فراهم می‌شود.

نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی ادامه داد: در عید فطر، پس از یک ماه روزه‌داری، عبادت و مناجات، انسان بر سر سفره مهمانی الهی نشسته و گناهانش را با بندگی و طاعت جبران کرده است. روز عید فطر، در حقیقت، روز شروعی تازه است؛ روزی که می‌توان از آن به عنوان تولدی دوباره یاد کرد.

ایشان عنوان کرد: به همین ترتیب، عید قربان نیز پس از روز عرفه می‌رسد؛ روزی که در بیابان عرفات، حجاج در دامنه کوه رحمت به درگاه الهی پناه می‌برند، توبه می‌کنند، و گناهان گذشته‌شان بخشوده می‌شود. برای آنان که توفیق حضور در عرفات را ندارند، زیارت امام هشتم، حضرت علی بن موسی الرضا#، و قرائت دعای عرفه در جوار مرقد نورانی آن حضرت، راهی برای اتصال به آن دریای رحمت الهی است.

روز عرفه؛ روز تسویه حساب با خدا

آیت الله علم الهدی عنوان کرد: دعای عرفه که در گوشه گوشه ایران اسلامی با اشک و استغاثه خوانده شد، لحظه‌ای است برای عرض دل به درگاه خداوند. جمله‌ای که بارها در این دعا زمزمه شد، عمق این ارتباط را به خوبی نشان می‌دهد: «خدایا، چه یافته آن‌که تو را گم کرده، و چه گم کرده آن‌که تو را یافته؟»؛ پس از روز عرفه، عید قربان، روز رهایی از گذشته و آغاز راهی نو است. گناهان پیشین محو می‌شوند، محسنات ضبط می‌گردند و پرونده‌ای تازه گشوده می‌شود. اما این صفحه سفید جدید، نیازمند مراقبت است؛ مراقبتی برای آن‌که دوباره با گناه و غفلت آلوده نشود.

غدیر؛ عید بزرگ‌تر شیعه

 

ایشان خاطرنشان کرد: در کنار این دو عید اسلامی، شیعیان یک روز دیگر را نیز «عید» می‌دانند؛ عید غدیر. هرچند برخی می‌پرسند اگر فقط دو روز عید داریم، پس چرا غدیر عید است؟ پاسخ این است که خود پیامبر اکرم@ در روز غدیر، هنگام اعلام ولایت و وصایت امیرالمؤمنین علی#، آن روز را عید خواندند و به مسلمانان بشارت دادند.

عضو مجلس خبرگان رهبری تاکید کرد: عید غدیر برای شیعه صرفاً یک مناسبت تاریخی نیست، بلکه تجدید پیمانی با ولایت؛ اعلام عشق و پیروی از اهل بیت پیامبر@ در همه مراحل زندگی است. از این‌رو، امام رضا# به شیعیان سفارش کردند که در روز غدیر، با یکدیگر به شادباش بپردازند و بگویند: «الحمدلله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیرالمؤمنین». این تمسک، برای شیعه یک بازگشت است؛ بازگشت به اصل ولایت، بازگشت به راه روشن اهل بیت#.

قربانی؛ نماد عبودیت و تسلیم در برابر اراده الهی

ایشان گفت: در سرزمین منا، حجاج با قربانی کردن گوسفند، یکی از مناسک حج را به جا می‌آورند. اما قربانی صرفاً یک آیین ظاهری نیست؛ نمادی است از بریدن سَر خواسته‌های نفسانی و تسلیم در برابر خواست خداوند؛ قربانی کردن، بیانی از این واقعیت است که انسان، برای رسیدن به مقام بندگی خالص، باید آنچه را که خدا نمی‌پسندد، قربانی کند. حاجی با این عمل، اعلام می‌کند که خواسته‌های نفسانی‌اش را کنار می‌گذارد و آنچه را خدا می‌خواهد، بر آنچه خود دوست دارد، مقدم می‌دارد. امروز برای آنان که در سرزمین حج نیستند نیز مستحب است قربانی کنند؛ زیرا این عمل نماد همبستگی با حجاج و تجلی روح عبودیت در جامعه اسلامی است.

عید قربان، نقطه عطفی در مسیر انسان‌سازی

امام جمعه مشهد مقدس ابراز کرد: بنابراین عید قربان فرصتی برای بازگشت، برای شروعی دوباره و برای تطهیر روح است. در این روز، مؤمن با پروردگار خود پیمان می‌بندد که از این پس، راه طاعت و بندگی را پیش گیرد و در مسیر اهل بیت# گام بردارد. این روز، روزی است که باید با آن، گذشته را جبران و آینده‌ای نورانی بنا نهاد؛ اینجاست که مفهوم واقعی عید، نه در شادی ظاهری، که در تحول درونی، تسلیم در برابر حق، و آغاز یک حیات معنوی تازه معنا پیدا می‌کند. عید، روز تولد دوباره روح بندگی است.

    بیان دیدگاه