همزمان با دهه کرامت و روز دختر، طرح نورا (اردوهای مسجدی و جشن روز دختر) به‌همت مدیریت خواهران مرکز رسیدگی به امور مساجد استان‌های خراسان در 40 مسجد در سطح شهر مقدس مشهد برگزار شد.
نقش مساجد در وحدت اجتماعی مسلمانان
روابط عمومی مرکز رسیدگی به امور مساجد خراسان به نقل از کتاب نقش مساجد در انقلاب اسلامی
2017-03-11
10:00:00
اگر به نقش پراهمیت مساجد در انقلاب اسلامی توجه داشته باشیم به خوبی در می‌یابیم که اگر این پایگاه توانمند وجود نداشت، نهضت‌های اسلامی، دینی، اجتماعی و مردمی شکل نمی‌گرفت یا در بدو امر منحرف و متزلزل می‌شد.
یکی از نیازهای اساسی جامعه‌ی اسلامی همبستگی نیروهای مسلمان بر محور دستورهای الهی است. برای رسیدن به این عنصر حیاتی، اسلام در جوهر خود همه‌ی امتیازهای موهوم را نفی کرده است و کرامت و ارزش انسانی را برپایه‌ی تقوا بنا نهاده است. بااین‌حال، وحدت برای پایداری به عوامل مختلفی نیاز دارد. برای رسیدن به این هدف، مسجد در جامعه‌ی اسلامی نقشی مهم دارد.
مسجد کانونی است که همه روزه مؤمنان، از گروه‌های گوناگون جامعه، در آن حاضر می‌شوند و در صف‌های به‌هم‌پیوسته نماز می‌گزارند. آنان با تکرار همه روزه‌ی این کار به یاد می‌آورند که در بارگاه خداوند موقعیت‌های اجتماعی، مال، مقام و منصب تعیین‌کننده نیست. آن‌ها می‌آموزند که برای خداوند چیزی جز علم، کمالات انسانی، اندیشه، پرهیزکاری و تقوا ارزش ندارد. در مسجد، مسلمانان می‌آموزند که یکسان و همدوش‌اند؛ درنتیجه ملاک‌های نادرست را کنار می‌گذارند و برتری را در ارزش‌های الهی جستجو می‌کنند. همدلی و همراهی همه‌روزه‌ی مسلمانان در مسجد باعث دلگرمی دوستان و ناامیدی دشمنان می‌گردد.
معرفی تعدادی از مساجد تأثیرگذار در شکل‌گیری و هدایت انقلاب اسلامی
اگر به نقش پراهمیت مساجد در انقلاب اسلامی توجه داشته باشیم به‌خوبی در می‌یابیم که اگر این پایگاه توانمند وجود نداشت، نهضت‌های اسلامی، دینی، اجتماعی و مردمی شکل نمی‌گرفت یا در بدو امر منحرف و متزلزل می‌شد. در شکل‌گیری انقلاب اسلامی بیشتر مساجد کشور دخیل بودند؛ اما به ذکر مهم‌ترین مساجد بسنده می‌کنیم:
مسجد قبا
سخنرانی شخصیت‌های بزرگ روحانی و دانشگاهی در این مسجد، به‌ویژه در ماه مبارک رمضان سال ١٣٥٦، موجب حضور گسترده‌ی مردم، به‌ویژه اقشار روشنفکر و جوان، گردید که درنهایت در تسریع پیروزی انقلاب اسلامی بسیار مؤثر بود. شهید بزرگوار، آیت‌الله دکتر مفتح، از گردانندگان اصلی این تجمع سیاسی و مذهبی بود.
مسجد سید و مسجد امام علی# اصفهان
مسجد سید در اصفهان از مهم‌ترین پایگاه‌های انقلاب اسلامی بود. علاوه‌برآن، مسجد مصلی و مسجد امام علی# نیز از مراکز اصلی مبارزه در اصفهان بودند. سابقه مبارزه در مسجد امام علی# به سال ١٣٥٢ باز می‌گرددکه کلاس‌ها، بحث‌ها و سخنرانی‌های استاد مطهری و دکتر بهشتی در آن برگزار می‌شد.
مسجد پایگاه نوژه‌ی همدان
گروهی از همافران مسلمان و مبارز پایگاه نوژه‌ی همدان- که فعالیت خود را از سال ١٣٥٣ با تأسیس این مسجد و برقراری نماز جماعت و نماز عید فطر آغاز کرده بودند - ازطریق ارتباط با حجت الاسلام رضوانی در متن انقلاب قرار گرفتند و با روحانیان همدان ارتباط پیدا کردند. این فعالیت‌ها در قالب پخش اعلامیه، سخنرانی، تجهیز و تسلیح مبارزان و تدارک تظاهرات و راهپیمایی سازماندهی می‌شد.
مسجد جامع کرج
مسجد جامع کرج یکی از مساجد فعال و پایگاه‌های انقلاب در این شهر بود. «در قبل از انقلاب در این مسجد یک گروه سیاسی و انقلابی تشکیل شد به نام «المراقبون» که کارهای سیاسی و فعالیت‌های انقلابی داشتند». از نمونه‌های دیگر فعالیت انقلابی در این مسجد می‌توان به «سخنرانی مقام معظم رهبری در این مسجد در قبل از انقلاب اشاره نمود که به همین خاطر ایشان به شهربانی وقت جلب شدند و چون حاضر به دادن تعهد کتبی مبنی بر عدم بیان مسائل غیردینی نشد از منبر رفتن وی جلوگیری و به تهران برگردانده شد».
مسجد هدایت تهران
مسجد هدایت تهران مرکز فعالیت‌های اسلامی و انقلابی در جریان شکل‌گیری انقلاب اسلامی بود. دانشگاهیان و اقشار مختلف مردم، به‌ویژه جوانان دانشجو، با حضور در جلسات تفسیر قرآن آیت‌الله طالقانی سهم ارزنده‌ای در پیشبرد اهداف انقلابی نهضت اسلامی داشتند.
مساجد صدیق‌ها و امام حسن# مشهد
در مشهد این دو مسجد از مراکز انقلاب بودند. هدایت این مساجد به عهده‌ی آیت‌الله خامنه‌ای، شهید هاشمی‌نژاد و آیت‌الله واعظ طبسی بود.
مسجد جلیلی تهران
مسجد جلیلی در آغاز دهه‌ی چهل فعالیت خود را شروع کرد. امام جماعت این مسجد آیت‌الله مهدوی کنی بود و باتوجه‌به شخصیت و جایگاه ایشان در نهضت امام(رحمة‌الله‌علیه)، مسجد هم ماهیت سیاسی پیدا کرد. مسجد جلیلی برنامه‌های متعددی برای فعالیت در حوزه‌ی سیاسی و فرهنگی داشت؛ از جمله بهره‌گیری از وعاظ انقلابی برای سخنرانی که شور و پویایی مسجد را تداوم می‌بخشید. یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های مسجد حمایت قاطعانه از نهضت امام خمینی^ بود.
مسجد امام قم
یکی دیگر از پایگاه‌های دینی، فرهنگی و انقلابی و مرکز هدایت حرکت‌های اسلامی و مردمی در طول دوران انقلاب اسلامی، از آغاز تا پیروزی، مسجد امام قم بود. در این مسجد، روحانیان مبارز و برجسته، با برپایی منابر و ایراد سخنرانی‌های انقلابی، در پیشبرد و گسترش انقلاب اسلامی نقش مهمی ایفا کردند.
مسجد شیخ عزیزالله تهران
مسجد شیخ عزیزالله، واقع در بازار تهران، نقش مهمی در پیروزی انقلاب اسلامی داشت. بازاریان،کسبه و مردم تهران با حضور در این مسجد و شنیدن سخنان حجت الاسلام محمد تقی فلسفی- درباره‌ی استیضاح دولت وقت و دفاع از امام خمینی^ در پیروزی انقلاب اسلامی نقش مهمی داشتند.
مسجد لرزاده تهران
همزمان با ماه مبارک رمضان، مسجد لرزاده‌ی تهران محل اجتماع بزرگ راهپیمایان و معترضان می‌شد. واعظ مشهور این مسجد نقشی برجسته در ایجاد انگیزه برای پیشبرد انقلاب اسلامی داشت؛ به‌همین‌دلیل هم او را دستگیر و روانه‌ی زندان کردند. مردمی که برای سخنرانی این واعظ مبارز گرد آمده بودند، ناگهان با هجوم نیروهای گارد سلطنتی و نظامیان شاه روبه‌رو شدند و جمعی از آنان به شهادت رسیدند.
مسجد جامع کرمان
مراسم چهلم شهدای میدان ژاله‌ی تهران، که در تاریخ ١٧ شهریور به شهادت رسیده بودند، در این مسجد برگزار و باعث شد بیش از ١٥ هزار زن و مرد، که در صحن و شبستان آن گرد آمده بودند، مورد هجوم وحشیانه‌ی چماق‌به‌دستان رژیم پهلوی قرار گیرند و گروهی از آنان به شهادت رسیدند.
مسجد قیزللی (معروف به مسجد میرزا یوسف آقا) تبریز
این مسجد آغاز حرکت و قیام ٢٩ بهمن تبریز بود. مردم تبریز مراسم چهلم شهدای قم را در این مسجد برگزار کردند که باعث واکنش رژیم منحوط شد. عناصر پلیس و نیروهای نظامی شاه عده‌ای از مردم مظلوم را در این راهپیمایی خودجوش به خاک و خون کشاندند.
مسجد روضه محمدیه یا مسجد حظیره یزد
این مسجد یکی از کانون‌های مهم انقلاب اسلامی در استان یزد و فعالیت‌های آن زیر نظر حضرت آیت‌الله صدوقی بود. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های انقلابی این مسجد برگزاری مراسمی به مناسبت چهلمین روز شهدای تبریز بود که با حمله‌ی نیروهای نظامی شاه مواجه شد. طی این هجوم وحشیانه تعدادی از مردم انقلابی به شهادت رسیدند. این واقعه یکی از حوادث مهم انقلاب بود که با اربعین مقارن شد. چهلم این شهدا در شهرهای دیگر نیز پیگیری شد.
مسجد دانشگاه تهران
دانشجویان مبارز و انقلابی هرگز نقش حساس این مسجد را در شکوفایی و گسترش انقلاب اسلامی فراموش نمی‌کنند. در آستانه‌ی پیروری انقلاب اسلامی و به دنبال لغو برنامه‌ی بازگشت حضرت امام خمینی^ از پاریس، از سوی دولت وقت، جمعی از علمای برجسته‌ی قم به تهران مهاجرت کردند و در مسجد دانشگاه تهران، همراه با جمع کثیری از دانشجویان، تحصن کردند. درنتیجه، این مسجد به پایگاهی برای اعتراض علیه رژیم، جهت لغو فرمان ممانعت از بازگشت امام خمینی^ به وطن، مبدل گردید.
مساجد آتشی‌ها و رضای شیراز
دو مسجد «آتشی‌ها» و «رضا» کانون گروهی از جوانان شیراز بودند. امام جماعت مسجد آتشی‌ها حجت‌الاسلام سید علی محمد دستغیب و امام جماعت مسجد رضا برادر ایشان، حجه الاسلام سید علی اصغر دستغیب، بود. علاوه‌بر این دو مسجد، مساجد دیگری نیز بسیار فعال بودند؛ مانند مسجد نو، جمعه، مداد، ولیعصر و حبیب. برای نمونه می‌توان به تظاهرات مردم شیراز در روزهای هشتم تیر ١٣٥٧ و دهم شهریور ١٣٥٧، پس از سخنرانی آیت الله سید عبدالحسین دستغیب، از مساجد نو و ولیعصر$ و ... اشاره کرد که به مقابله با مأموران، درگیری، پرتاب نارنجک ختم شد.
منبع:«نقش مساجد در پیروزی انقلاب اسلامی ایران» نویسنده: محسن سعیدی
بیان دیدگاه
آخرین اخبار
حج، یک سفر معنوی انسان‌ساز و سرآغاز تحول و تعالی استهفتادمین دوره آموزشی بدو خدمت امنا و بیست و هفتمین دوره آموزشی بدو خدمت خدام برگزار شداستکبارستیزی، آموزه شاهنامه فردوسی/پاسخ به یک دروغ‌پردازیجلسه قرارگاه جهاد تبیین استان خراسان جنوبیمعاونان جدید «تبلیغ» و «جذب و آموزش» مرکز رسیدگی به امور مساجد استان‌های خراسان معرفی شدندهفتاد و ششمین برنامه میز مشاوره حقوقی برگزار شدتصویب طرح پیشنهاد تعطیلی خراسان رضوی در روز ولادت امام رضا(ع)«طرح نورا؛ اردوهای مسجدی و جشن روز دختر» برگزار شدپیام تسلیت به‌مناسبت درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین ذاکری، امام جماعت مسجد امام محمد باقر(ع)نامه رهبر معظم انقلاب، مبنای نهضت ضدصهیونیستی دانشجویان آمریکاست
